logo programu laboratoria przyszłości 
        
 
 
 
 
   
     
 
             
 
   
 
 
 
 Fundusze europejskie
 Szkolny Klub SportowyZPRP
Gramy w ręczną! 
 
 
 
 
 

Patron szkoły Drukuj


   Armia Krajowa jest symbolem walki o wolną i niepodległą Polskę. Jej tragiczna i wspaniała historia nie może pójść w zapomnienie. Społeczność Szkoły Podstawowej nr 23 opowiedziała się w referendum za nadaniem szkole imienia ARMII KRAJOWEJ. Uroczystość wręczenia szkole sztandaru, wmurowania tablicy pamiątkowej i nadania imienia odbyła się 1 września 1994 roku.

   Z rozkazu Naczelnego Wodza Polskich Sił Zbrojnych gen Władysława Sikorskiego, utworzony 13 września 1939r. Związek Walki Zbrojnej został przemieniony 14 lutego 1942 r. w Armię Krajową. Podlegała ona naczelnemu Wodzowi i Rządowi Rzeczypospolitej Polskiej na uchodźstwie. W zamierzeniach rządu miała być organizacją ogólnonarodową, ponadpartyjną, a jej Komendant Główny jedynym, upełnomocnionym przez rząd dowódca krajowej siły zbrojnej.
   Głównym zadaniem AK było prowadzenie walki o odzyskanie niepodległości przez organizowanie i prowadzenie samoobrony i przygotowanie armii podziemnej na okres powstania, które miało wybuchnąć na ziemiach polskich w okresie militarnego załamania Niemiec.
   AK dowodzili generałowie : S. Rowecki "Grot" - do 30 V 1943, T. Komorowski "Bór" - do 2 X 1944, L. Okulicki "Niedźwiadek" - do 19 I 1945. Zastępcami komendanta i szefami sztabu byli : generał T. Pełczyński - do 2 X 1944, pułkownik E. Bokszczanin "Sęk" - do 19 I 1945.
   Komendant Główny AK podlegał Naczelnemu Wodzowi Polskich Sił Zbrojnych. Organem dowodzenia AK była Komenda Główna, w skład której wchodziły : oddziały, piony organizacyjne i samodzielne służby.
   Terenowa struktura organizacyjna AK odpowiadała zasadniczo przedwojennemu podziałowi administracyjnemu kraju. Na terenie województw tworzono okręgi, w powiatach obwody, w gminie lub kilku gminach placówki. Tworzone były także obszary będące jednostkami strukturalnymi, obejmującymi kilka okręgów. Na początku 1944 Komendzie Głównej AK podlegały cztery obszary i osiem samodzielnych okręgów : obszar białostocki z okręgami : Białystok, Polesie, Nowogródek; obszar lwowski z okręgami : Lwów, Stanisławów, Tarnopol; obszar zachodni z okręgami : Pomorze, Poznań; obszar warszawski z okręgami : prawobrzeżnym, lewobrzeżnym i Mazowsze; samodzielne okręgi : Warszawa-Miasto, Kielce, Łódź, Kraków, Śląsk, Lublin, Wilno, Wołyń.
   Okręgi dzieliły się na obwody - na początku 1944 było ich 280. Ogniwem pośrednim był podokręg. W zależności od potrzeb w ramach okręgów i podokręgów tworzono inspektoraty rejonowe, skupiające po kilka obwodów, natomiast w obwodach - rejony obejmujące kilkanaście placówek. Bojową jednostką kalkulacyjną był pluton pełny, liczący 35-50 ludzi, bądź szkieletowy, grupujący 16-25 ludzi, przewidziany do uzupełnienia po ogłoszeniu stanu czujności. W lutym 1944 AK miała 6287 plutonów pełnych i 2613 szkieletowych.
   AK od swego powstania była organizacją masową, zwiększającą swe szeregi przez werbunek ochotników i kontynuowanie akcji scaleniowej, rozpoczętej przez Związek Walki Zbrojnej. W latach 1940-1944 do AK przystąpiły m.in. : Tajna Armia Polska, Polska Organizacja Zbrojna "Znak", Gwardia Ludowa, PPS-WRN, Tajna Organizacja Bojowa, Polski Związek Wolności oraz częściowo Narodowa Organizacja Wojskowa, Bataliony Chłopskie i Narodowe Siły Zbrojne.
   Liczba zaprzysiężonych żołnierzy AK wynosiła na początku 1942 około 100 tys., na początku 1943 około 200 tys., w lecie 1944 około 380 tys., w tym około 10,8 tys. oficerów, 7,5 tys. podchorążych i 87,9 tys. podoficerów. Kadra AK rekrutowała się z oficerów i podoficerów armii przedwrześniowej oraz absolwentów tajnych Zastępczych Kursów Szkoły Podchorążych Rezerwy i Zastępczych Kursów Podoficerów Piechoty, a także przerzucanych do kraju oficerów, tzw. cichociemnych. Od 1943 w jednostkach podporządkowanych Komendzie głównej AK tworzono kompanie i bataliony, m.in. "Zośka", "Parasol", "Miotła", "Czata". od 1944 - pułki, brygady, dywizje, zgrupowania pułkowe i dywizyjne.
   Potrzeby finansowe, materiałowo-sprzętowe i w zakresie uzbrojenia były zabezpieczane przez rząd RP i uzupełniane w drodze akcji bojowych i innych działań, (m.in. zakupy broni, własna tajna produkcja broni strzeleckiej - m.in. pistoletów maszynowych "Sten" i "Błyskawica" - granatów i materiałów wybuchowych).
   AK realizowała swe cele poprzez prowadzenie walki bieżącej i przygotowywanie powstania powszechnego. Walka bieżąca prowadzona była głównie przez akcje małego sabotażu, sabotażowo-dywersyjne, bojowe i bitwy partyzanckie z siłami policyjnymi oraz regularnym wojskiem niemieckim. Specjalne miejsce w w działalności bojowej AK zajmowały akcje odwetowe i represyjne w stosunku do SS i policji oraz zdrajców i prowokatorów.
   Innymi formami walki bieżącej były : organizowana na szeroką skalę akcja propagandowa wśród społeczeństwa polskiego (prowadzona przez Biuro Informacji i Propagandy), wydawanie prasy, np. "Biuletynu Informacyjnego", szerzenie dezinformacji wśród Niemców (akcja "N"), wywiad wojskowy, którego najgłośniejszym osiągnięciem było przejęcie i przekazanie do Anglii w lipcu 1943 informacji o niemieckich pracach nad pociskiem V-1.
   Kulminacja wysiłku zbrojnego AK było powstanie warszawskie. Po klęsce powstania jednostki AK na terenach zajętych przez Armię Czerwoną zostały zdemobilizowane. 1 stycznia 1945 Komendant Główny generał Okulicki wydał rozkaz o rozwiązaniu AK. Straty AK wyniosły około 100 tys. poległych i zamordowanych żołnierzy, około 50 tys. zostało wywiezionych do ZSRR i więzionych np. w Riazaniu, Borowiczach i Staszkowie. Do moskiewskiego więzienia trafił m.in. generał Okulicki, sądzony w procesie szesnastu.
   Wobec represji radzieckich i polskich służb bezpieczeństwa nie wszystkie oddziały AK podporządkowały się rozkazowi o demobilizacji, m.in. wykonania rozkazu odmówił okręg białostocki. Powstały nowe organizacje konspiracyjne, np. Ruch Oporu Armii Krajowej ROAK, Zrzeszenie "Wolność i Niezawisłość". Żołnierze AK byli prześladowani przez władze komunistyczne, zwłaszcza w okresie stalinizmu, wielu z nich skazano na karę śmierci lub wieloletnie więzienie. (AF)